Alfredo de Gregorio: Stedelijke microkosmos met Hasseltse genen

Wie architect Alfredo de Gregorio een beetje kent, weet dat voor hem de overgang van architectuur naar filosofie bijzonder klein is. Zeker voor De Kaai staan voor hem niet de gebouwen of het volumespel centraal, maar wel de beleving die hierachter schuilt.

“We zijn als ontwerpers niet alleen bezig met een bouwprogramma, maar ook met de vraag naar identiteit, beeldwaarde en beleving,” vertelt hij. “Hoe maken we deze site tot een echt ‘kwartier’, met een eigen charme en sfeer? De nabijheid van het water leidde als vanzelf tot het idee van de promenade: een dijkweg die een havensfeer oproept, een ‘wandelboulevard’, waarop iedereen zich kan tonen. Dit flaneren, in Zuiderse landen een vast avondritueel, is een vorm van stedelijk theater, van en voor de bewoners, en uiteraard ook voor bezoekers, waar iedereen tegelijk acteur en toeschouwer is. De dijkweg is dé ontmoetingsplaats voor wie drukte, gezelligheid en ‘barokke’ zwier zoekt. En via de geplande fiets- en voetgangersbrug zal deze promenade via de nieuwe invalsboulevard terug aansluiting vinden met de kop van het kanaal,… en opnieuw met de Groene Boulevard.”
”De dijkweg kan niet zonder de Groene Boulevard, maar ook niet zonder een wijkplein aan de andere kant. Het BPA omvat zulk een plein. En het is op dat plein dat de diensten van de Scheepvaart hun nieuwe ‘voordeur’ krijgen. Een serieuze uitbreiding die tegemoet komt aan hun plotse expansie, maar die ook het plein, door middel van een eigen voorpleintje, een typische façade geeft.”
”De dijkweg en het wijkplein, de promenade en de gezellige piazza, twee contrasterende publieke ruimtes met een eigen karakter en ritme, geven De Kaai een eigen identiteit. En het water is natuurlijk hét bindmiddel. Maar het water betekent ook dromerigheid, poëzie en romantiek, ‘zichtop- zee’ op een steenworp van de gezellige stadsdrukte, zeker in combinatie met veel groen. De plannen van de stad om verderop tegen de Grote Ring een heus ‘stadspark’ te realiseren, zijn dan ook een schot midden in de roos.”

Een snuifje barok, een vleugje romantiek

“De Kaai wil een stedelijke microkosmos met Hasseltse ‘genen’ zijn, maar met een eigen karakter en temperament,” vervolgt Alfredo de Gregorio. “Hasselt is voor ons een uitgesproken ‘barokke’ stad. Dat betekent: zin voor elegantie, zwier, grandeur, de ‘étalage’, d’r mooi uitzien ook, zelfs als het achter die façade wat minder is. De Hasselaar heeft oog voor detail en een neus voor raffinement. In het ontwerp hebben we dat vertaald in stedelijke architectuur die rationeel en functioneel is, maar tegelijk een tikkeltje monumentaal en ‘chique’, met de allure van een Florentijns Palazzo. De façades vertellen een verhaal over uitgesproken publieke ruimtes, maar ook heel private; groots maar ook voorzien van details; samenhangend maar ook opgedeeld, zowel in woonblokken als in pandvorming; groepsgevoel en privacy. Een stad moet bruisen, maar de bewoners moeten zich ook kunnen terugplooien binnen hun eigen microklimaat. Aan de ‘binnenkant’ van de site, beschut door de gebouwen, is er een semipubliek plein, dat niet enkel een doorgangsruimte is, maar ook een plek om uit te rusten en bij te praten met bankjes en groen. Dit binnenplein situeert zich op het niveau van de hoge kade (de dijkweg) en zorgt op die manier voor een sokkelgevoel in de achterliggende ontsluitingsweg. Van daaruit rijdt men moeiteloos de ondergrondse parking in. Aan weerszijden van het binnenplein komen er lagergelegen parktuinen. Voor het ontwerp van de buitenruimte hebben we beroep gedaan op Wirtz International.”