Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs streeft naar excellentie door opleidingen – “Innoveren in samenwerking met partners en overheid”

Directeur van een ziekenhuis zijn, is tegenwoordig een uitdaging van jewelste. Vanuit dat besef blies een jongere generatie de bestaande Belgische Vereniging van Ziekenhuisdirecteurs (BVZD) in 2013 nieuw leven in. Met succes: een jaar later heeft al 90% van de Belgische ziekenhuizen minstens één lid binnen deze belangenorganisatie, die door middel van actieve samenwerking met partners en de diverse overheden, de innovatiekracht van de sector wil verhogen.

Een ziekenhuis is, om diverse redenen, een heel complex bedrijf. “Ten eerste heeft dat te maken met het feit dat wij mensen behandelen,” stipt professor Pascal Verdonck, algemeen directeur van AZ Maria Middelares in Gent en ondervoorzitter van BVZD, aan. “Secundo is het vaak complex, omwille van de multidisciplinariteit en het unieke van elk individu. De snelle evolutie van wetenschap en technologie maakt alles nog ingewikkelder. Bovendien bestaat er geen specifieke opleiding voor het nicheberoep van ziekenhuisdirecteur. Voor alle segmenten die deel uitmaken van een ziekenhuis (het medische, de financiën, HR, infrastructuur, energie, milieu, ICT, …) hebben we experts, maar het is noodzakelijk om als algemeen directeur het overzicht te kunnen bewaren.”
Vanuit die behoefte gaven onder meer vier directeurs van Oost- en West-Vlaamse ziekenhuizen (financieel directeur Christophe Mouton van AZ Sint-Lucas uit Gent, adjunct-directeur Wim Allemeersch van AZ Sint-Rembert uit Torhout, algemeen directeur Bernard Ceriez van de Sint-Jozefskliniek uit Izegem en Pascal Verdonck) de BVZD een nieuw elan.

Kernwaarden
De vereniging steunt op vier cruciale waarden. “De eerste is openheid. Wij werken neutraal, onafhankelijk van levensfilosofieën, de drie landstalen en het type ziekenhuis (universitair, algemeen, openbaar). Ten tweede streven wij leiderschap na: in de zorgsector is vaak sprake van ‘overmanagement’, maar is er te weinig leiderschap. Nochtans is het in een complexe materie met een onzekere overheid erg belangrijk dat een algemeen directeur effectief een leider is.”
Tertio streeft BVZD naar excellentie. “We mogen als directeur in principe geen compromissen nastreven, omdat zoiets tot middelmatigheid leidt. Tenslotte vinden we ook vriendschap tussen onze leden belangrijk. Wij moeten met elkaar kunnen praten, los van de belangen van het ziekenhuis op zich. Daar bestaan namelijk al andere organisaties voor, zoals Zorgnet Vlaanderen. Wij willen net de rol van de directeur als leider van een complexe omgeving benadrukken. Het lidgeld omvat dan ook rechtsbijstand voor de directeur, mocht er een probleem optreden bij de professionele uitoefening van zijn functie.”

Innovatie
De grootste uitdaging voor onze gezondheidszorg in België is innovatief kunnen blijven. “Dat kan pas door in alle domeinen de beste artsen en medewerkers aan te trekken en die ook op lange termijn te blijven boeien. In dat opzicht is een intense samenwerking met industriële partners en de overheid noodzakelijk. Met die ambitie voor ogen, hebben we de activiteiten van een ziekenhuis opgedeeld in twintig segmenten. Voor elk van die segmenten laten we voor een periode van twee jaar één industriële partner toe op basis van een innovatiedossier. Zij krijgen gedurende die periode voor hun nichemarkt dus de exclusiviteit om rechtstreeks te kunnen praten met de ziekenhuisdirecteurs. Wij kiezen met de raad van bestuur die partner per segment die het beste innovatievoorstel met de grootste toegevoegde waarde voor het ziekenhuis en de patiënt voorlegt. Bewust reiken die engagementen niet verder dan twee jaar, omdat we monopolies willen vermijden. Anderzijds kan het wel dat wij dezelfde partner kiezen als hij voor de nieuwe periode opnieuw met het beste innovatievoorstel op de proppen komt.”

Evenementen
BVZD is echt een Belgische vereniging. “Onder meer dankzij het apolitieke karakter van de vereniging en door de inspanningen van voorzitter Paul d’Otreppe, hebben wij ook een zeer goed contact met onze Waalse en Duitstalige collegae.”
Voor de opleidingen en seminaries worden vaak eminente (inter)nationale sprekers uitgenodigd, die stuk voor stuk experts inzake leiderschap zijn. “Voor één enkel ziekenhuis is dit financieel niet haalbaar, maar via de schaalvergroting van de BVZD kan dat wel. Wij doen dat vanuit de overtuiging dat dit het inzicht van onze leden verhoogt en het lokale denken overstijgt.”

Europese federatie
De BVZD is lid van de European Association of Hospital Managers (EAHM). “Wij organiseren jaarlijks een studiereis. Dit jaar gingen we met liefst 45 mensen (directeuren en industriële partners samen) naar Berlijn, waar we eerst een eigen studiedag organiseerden in de bekende showroom van Mercedes-Benz. Vervolgens sloten we aan op het Europees congres van de EAHM, waar we – na de Duitsers – de tweede grootste Europese delegatie waren.”
De link met Europa is cruciaal. “Europa bepaalt door haar regelgeving de dynamiek van de sector. Bovendien is er de vrijheid van beweging van de patiënt, die over de grenzen heen ziekenhuizen kan consulteren. Zo ontvangen wij in Vlaanderen bijvoorbeeld heel wat Nederlandse patiënten, die voor een Belgisch ziekenhuis kiezen omwille van de kwaliteit en om de wachtlijsten in eigen land te vermijden.”

Financiering
De BVZD is ervan overtuigd dat innoveren alleen mogelijk is als dit mee wordt gedragen door regelgeving en financiering. “Daarom is de samenwerking met de overheid ook belangrijk. In dat kader hebben we onder meer een goed contact met Jo Vandeurzen (Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin) en kijken we uit naar een constructief contact met de nieuwe ondernemende federale minister, Maggie De Block, die gezondheidszorg niet als een kost beschouwt, maar als een opportuniteit om de patiënt een nog betere dienstverlening te kunnen aanbieden.”

Bestuur
Paul d’Otreppe (algemeen directeur Saint-Lucziekenhuis Bouge) is de huidige voorzitter van de raad van bestuur van de BVZD. Prof. Pascal Verdonck is ondervoorzitter, Wim Allemeersch secretaris. Ook Etienne Allaeys, prof. Guy Durant, Christophe Mouton, Bernard Ceriez, Jan Deleu, Willy Heuschen, dr. Jean-Paul Joris, Freddy Iemants, dr. Frank Weekers, dr. Philippe Pierre, Jean-Claude Dormont, dr. Anne-Mie Van Den Bossche en Danny Havenith zetelen in de raad van bestuur.