Stijn Bijnens en Hugo Leroi : “Opvolging in familiale KMO’s goed aanpakken”

Interview Hugo Leroi en Stijn Bijnens, LRM

“Afwachten en niets doen, is vandaag geen optie”

Ondernemerschap gedijt goed in economisch moeilijke tijden. Directeur Stijn Bijnens en voorzitter Hugo Leroi van LRM zijn ervan overtuigd dat er vandaag kiemen worden gelegd van mooie, nieuwe groeibedrijven. Voor bestaande ondernemingen, die door de crisis een tijdelijk geldprobleem kennen, heeft de Limburgse investeringsmaatschappij een extra reserve van 20 miljoen euro opzij gezet. “Aangezien banken kritischer worden en sneller aarzelen, hebben wij onze rol aangepast. We willen voorkomen dat goed geleide, toekomstgerichte bedrijven in problemen geraken.”

Limburg Manager : De economische crisis legt met andere woorden meer druk op de schouders van LRM?
Stijn Bijnens : “Druk is altijd goed. (grijnst) LRM moet vandaag bewijzen waar het voor staat en aan­tonen dat het performant kan zijn. In goede tijden werden heel veel ondernemingsprojecten gefinancierd door de banken. Dat is vandaag iets minder. Banken worden kritischer.”

Limburg Manager Krijgt LRM vandaag veel meer dossiers binnen?
Hugo Leroi: “In het verleden kreeg LRM geregeld ten onrechte kritiek dat het te veel op zijn centen bleef zitten. We werden toen aangespoord om eventueel ook niet rendabele projecten te financieren. We heb­ben ons daar altijd tegen verzet. LRM moet een toe­gevoegde rol spelen. We hebben er daarom ook altijd voor gekozen ons niet op het terrein van de banken te begeven. Vandaag wijzigt onze rol echter volkomen. In de huidige moeilijke economische omstandigheden, met aarzelende banken, willen en moeten we ook een rol spelen inzake klassiek kapitaal. Op dat vlak krijgen we de laatste tijd inderdaad heel wat nieuwe dossiers.”

Limburg Manager : Hoe ziet die nieuwe rol van LRM er con­creet uit ?
Stijn Bijnens: “Bij heel wat bedrijven is de verhou­ding tussen eigen en vreemd vermogen wat scheef ge­groeid. Als het eigen vermogen onvoldoende is en de resultaten vallen tegen door de conjunctuur, dan komt die vermogensratio meteen in gevaar. LRM kan die ra­tio terug in orde helpen brengen of in orde houden, zodat het bedrijf toch kan blijven investeren.”
Hugo Leroi: “We willen voorkomen dat goede, toekomstgerichte ondernemingen in moeilijkheden zouden komen omdat de resultaten tijdelijk een terug­val kennen.”
Stijn Bijnens: “Het probleem is dat niemand weet hoelang de crisis zal duren: het kan zes maanden du­ren, maar ook nog drie jaar. Sommige ondernemers nemen daardoor minder risico en steken investerings­dossiers in de koelkast. LRM wil de nodige zuurstof geven, zodat die projecten wel in gang worden gezet. Als het dan nog twee jaar zou duren, heeft het bedrijf gedurende die tijd een financieel ondersteunende partner.”

20 miljoen euro

Limburg Manager : LRM heeft daarvoor dus een nieuw ‘pro­duct’ geïntroduceerd?
Hugo Leroi: “Inderdaad, we hebben dat in het na­jaar van 2008 voorgesteld. We hebben vrij snel op de bal gespeeld, denk ik. Met dat nieuwe ‘product’ staan we uiteraard niet voor alles open. We krijgen serieuze dossiers binnen en er zijn degelijke dossiers in behan­deling. LRM heeft daarvoor voorlopig 20 miljoen euro extra gereserveerd.”
Stijn Bijnens: “Binnen LRM is er één medewerker specifiek verantwoordelijk voor dat product.”

Limburg Manager : De crisis treft heel wat bedrijven. Wie kan voor die ‘crisisondersteuning’ bij LRM te­recht en wie niet?
Stijn Bijnens: “We sluiten niets uit, maar we zullen evenmin met alle dossiers voortgaan. Als het bedrijf toekomst heeft en over een goed management be­schikt, sta je echter al heel ver.”
Hugo Leroi: “We zijn ons bij LRM intern ook aan het herorganiseren om die dossiers zo snel mogelijk te behandelen, zonder dat de degelijkheid van de analyse in het gedrang komt. In deze omstandigheden moeten ondernemers snel weten waar ze aan toe zijn.”
Stijn Bijnens: “Het ene dossier is wel complexer dan het andere en het bedrijf moet zelf ook tijdig in­formatie aanleveren en meewerken. Wij zorgen er alleszins voor dat er bij ons geen vertragingen kunnen zijn. Ik raad bedrijven hoe dan ook aan hun financiën proactief te bekijken. Zorg ervoor dat je niet te laat komt.”

Limburg Manager : “Niemand weet hoe lang de crisis zal duren,” zegt u. Heeft LRM zelf een prognose gemaakt over de duurtijd ervan?
Stijn Bijnens: “Neen. Alleen dat het nog niet voor­bij is, staat vast. Er zal nog veel slecht nieuws komen, maar de geschiedenis leert dat de zon uiteindelijk altijd weer gaat schijnen.”

Limburg Manager : Zijn jullie geschrokken van wat er in het najaar van 2008 in de economie is gebeurd?
Hugo Leroi: “De snelheid waarmee de financiële crisis ons economische systeem heeft aangetast, was wel schrikbarend. Anderzijds woonde ik in september een voordracht van professor Herman Daems bij. Hij zette toen vier mogelijke scenario’s uiteen. Dit was een van die scenario’s. Voor bedrijven komt het er vandaag op aan om snel te schakelen. Afwachten en niets doen, is geen optie.”

“Vet wegsnijden”

Limburg Manager : Wat houdt dat ‘snel schakelen’ concreet in? Wat moeten bedrijven doen?
Stijn Bijnens: “Kijk goed na hoe je gefinancierd bent en lees ook de kleine lettertjes van de contracten. Leg daarnaast een goede wintervoorraad aan.”
Hugo Leroi: “Zorg er ook voor dat je klaar bent. Profiteer van deze omstandigheden om het vet weg te snijden, zodat je er staat als de economie weer aan­trekt. En denk goed na over investeringen. Je moet ze niet uitstellen, zeker niet, maar vergewis je ervan dat het de juiste investering is.”

Limburg Manager : Wordt Limburg in vergelijking met an­dere regio’s hard getroffen?
Stijn Bijnens: “Limburg krijgt het niet harder dan andere regio’s te verduren. Je zit hier echter wel met het grote belang van ‘automotive’ bedrijven. Zoals be­kend heeft die sector het erg moeilijk.”
Hugo Leroi: “De ‘automotive’ toeleveranciers in Limburg zijn overigens niet alleen afhankelijk van Ford Genk, ook wat er in Duitsland, Frankrijk en de VS ge­beurt, is voor hen van belang. Zullen de steunmaatre­gelen voor de autosector in die landen werken? Daar hangt veel van af.”

Limburg Manager : “Het is nu het moment om te investeren in infrastructuurprojecten,” hoor je al eens. Speelt LRM ook daar een rol in?
Hugo Leroi: “Gedeeltelijk wel. Er valt zeker iets voor te zeggen om in deze tijden, op plaatsen waar het nodig is, versneld te investeren in infrastructuur.”
Stijn Bijnens: “Concreet hebben we 20 miljoen euro gereserveerd om de bouw van rusthuizen te versnellen, in Lommel zijn de werken aan Kristalpark drie gestart en we participeren aan heel wat infrastruc­tuurprojecten aan het ENA, het Economisch Netwerk Albertkanaal. Remmende factoren zijn daar alle ver­gunningen en procedures. De overheid kan veel doen door vaart te zetten achter die goedkeuringen. De bouw heeft nu nog voldoende werk, maar dreigt het vanaf 2010 moeilijk te krijgen.”

“Er valt zeker iets voor te zeggen om in deze tijden, op plaatsen waar het nodig is, versneld te investeren in infrastructuur.”

Familiale opvolging

Limburg Manager : Zijn er nog andere belangrijke uitdagingen?
Stijn Bijnens: “Limburg heeft een jonge en kwets­bare economie. De onderbouw moet versterkt wor­den. Er is inzake werkgelegenheid ook nog te veel af­hankelijkheid van ‘automotive’ en de kennisinstellingen, zoals de Universiteit Hasselt, zijn vrij jong. De universi­teit doet het goed, onder meer inzake spin-offs, maar die creatie van spin-offs moet volwassen worden. Een ander aspect is de opvolging in familiale KMO’s, die in Limburg zeer talrijk zijn. Dat moet goed aangepakt worden.”
Hugo Leroi: “Dat Limburg met LRM beschikt over een belangrijke financiële reserve, is voor familiale op­volging alleszins een sterke troef. Wie zijn broers en/ of zussen moet uitkopen, heeft uiteraard kapitaal no-dig. De ondernemingsgezindheid in Limburg in stand houden, is eveneens belangrijk. Als er geen opvolging is, moeten er anderen bereid zijn om het bedrijf over te nemen. Ook daarvoor moet LRM instrumenten ter beschikking stellen. Niet alleen financiële, maar ook in­zake managementexpertise.”
Limburg Manager : Remt de crisis het ondernemingsini­tiatief af?
Stijn Bijnens: “Neen, integendeel. In slechte tijden is er meer ondernemerschap dan wanneer het goed gaat. Landen die een minder stevig soci­aal vangnet hebben, creëren meer ondernemers. Ook crisissen stimuleren de ondernemingsgezind­heid. Over enkele jaren zal men vaststellen dat er vandaag kiemen zijn gelegd voor mooie, nieuwe bedrijven. Ook de sluiting van de mijnen heeft veel succesvol ondernemerschap gestimuleerd. De Z-Group is daarvan een goed voorbeeld, maar je hebt er nog vele andere.”

Limburg Manager : De werking van LRM wordt in 2010 door de Vlaamse regering geëvalueerd. Kan dat gevolgen hebben voor de structuur van de organisatie?
Stijn Bijnens: “Dat kan altijd, maar daar ben ik niet mee bezig. Wij proberen ons werk goed te doen. Het is normaal dat onze aandeelhouder ons op een be­paald moment evalueert. Ik ben daar niet bang voor. Bij Ubizen werden we elk kwartaal geëvalueerd.”
Hugo Leroi: “Inderdaad. Wij moeten onze sa­menwerkingsovereenkomst met de bijhorende op­drachten goed uitvoeren. En wat er in 2010 gebeurt? Dat zien we dan wel.”

Stefan Kerkhofs
(Foto’s: Pieter-Jan Vanstockstraeten)