“Wees transparant, geef geen reden tot controle”
Feit: elke bedrijfsleider ziet een belastingscontroleur liever gaan dan komen. Hoe eerlijk u ook bent en hoe transparant uw boekhouding ook is, de vrees voor onverwachte ontdekkingen, heffingen en eventuele boetes bestaat altijd. Een goede voorbereiding is daarom cruciaal. Stijn Janssens, jurist, belastingconsulent en senior consultant bij Van Havermaet Groenweghe, weet als geen ander hoe u een controle aanpakt.
Visitatierecht
Als belastingplichtige bent u altijd verplicht toegang te verlenen aan de belastingsinspectie. “Het basisprincipe van de belastingcontrole is dat deze moet plaatsvinden in het bedrijf zelf, tenzij je erop staat dat ze gebeurt bij de fiscus of bij de boekhouder,” weet Stijn Janssens. “De meeste controles gebeuren aangekondigd. Toch kan het dat de controleur onverwacht aan de voordeur staat, vooral in de horeca en op bouwwerven. Ook dan ben je verplicht hem toegang tot de gebouwen te verlenen, maar enkel tot de professionele ruimtes. Privéruimtes en plaatsen van gemengd gebruik, als je bureel bijvoorbeeld in de huiskamer staat, zijn verboden terrein. De controle mag trouwens alleen plaatsvinden als de normale gang van zaken niet verstoord wordt. Opgelet: sinds 2010 mogen ambtenaren alle boeken en andere documenten die zij in de beroepslokalen aantreffen onderzoeken zonder hiervoor toestemming te moeten vragen.”
Voorbereiding
De belastinginspectie brengt u per brief op de hoogte van een controle. U kunt zich dus perfect voorbereiden. “Iedereen die al gecontroleerd werd, weet dat ze in die brief duidelijk omschrijven welke informatie ze willen. Bezorg de controleurs ook precies datgene wat ze echt nodig hebben, niet meer en niet minder. Wij adviseren klanten altijd om bij de belastingaangifte zo veel mogelijk informatie te geven. Je moet de fiscus geen aanleiding geven tot controle. Komt ze er toch, neem je best contact op met je boekhouder. Die loodst je boekhouding normaal gezien zonder problemen langs de controle. Je persoonlijke aanwezigheid is alleen nodig om bedrijfstechnische processen en procedures te verklaren.”
Medewerkingplicht
Als bedrijfsleider bent u verplicht om mee te werken aan de controle. “Enkel als de controle deel uitmaakt van een strafrechtelijk onderzoek heb je zwijgrecht. De wetgeving zegt immers dat je jezelf niet mag beschuldigen. In alle andere situaties moet je actief meewerken. Doe je dat niet, dan wek je niet alleen achterdocht bij de inspectie, maar kan je ook een administratieve boete krijgen en wordt de bewijslast omgekeerd. Normaal gezien moet de fiscus fouten in jouw aangifte hardmaken. Maar bij een omgekeerde bewijslast is het aan jou als bedrijfsleider om aan te tonen dat je het bij het rechte eind hebt.”
Etentjes
Om controleurs gunstig te stemmen, werd vroeger de vergadertafel vaak geruild voor een mooi gedekte tafel in het betere restaurant. Stijn Janssens: “Ik herinner me die tijd toen ik nog in Brussel werkte. Er was een controleur die steevast om elf uur de Michelingids bovenhaalde. Dit soort situaties bestaat nu niet meer. Je moet zelfs opletten om niet van poging tot omkoperij beschuldigd te worden. Je mag natuurlijk altijd een broodjesmaaltijd aanbieden of een lange en gunstige controle afsluiten met een diner, maar verder mag het zeker niet gaan.”
De conclusie van Stijn Janssens: “Als je een correct gevoerde boekhouding kan voorleggen en een gefundeerde aangifte indient, is er niets mis met een controle. En daar voeg ik graag aan toe: op voorwaarde dat alle sectoren en bedrijven op dezelfde manier en evenveel gecontroleerd worden.”