40% van de Belgen koopt in het zwart en 12% heeft de voorbije 12 maanden in het zwart gewerkt. Dat blijkt uit een grootschalige studie van drie Belgische universiteiten. Zwartwerk lijkt een onuitroeibaar probleem, met nefaste consequenties. “Het brengt bedrijven die wél alles conform de wet doen in een oncomfortabele positie,” zegt Herman Verwimp, Marketing & HR Directeur bij Mathieu Gijbels.
“Iemand officieel inhuren is quasi onbetaalbaar”
Herman Verwimp: “Ik noem het deloyale concurrentie. En dat heeft niet alleen te maken met zwartwerk. Het gaat in onze sector ook over werfinrichtingen en veiligheid. Mathieu Gijbels – en met ons de meeste grotere aannemers – wil correct volgens de wettelijke bepalingen werken omdat een boel van die regels ertoe bijdragen dat onze mensen fatsoenlijk betaald worden en in veilige omstandigheden kunnen werken.”
Oneerlijke concurrentie
“Maar ‘au fond’ kosten die regels geld en brengen ze de bouwheer niets fundamenteel bij. Als wij mensen conform de wet betalen, zorgen dat er veiligheidsnetten gespannen zijn en dat iedereen zijn persoonlijke beschermingsmiddelen draagt, dan ziet het resultaat er voor de opdrachtgever niet anders uit. Alleen ligt het kostenplaatje een stuk hoger dan voor diegenen die deze regels aan hun laars lappen. Wij investeren in opleiding, veiligheidsmiddelen, werfinrichtingen … en de anderen doen dat niet. Dat is deloyale, zeg maar oneerlijke concurrentie.”
Zwaarder straffen
En er ís oneerlijke concurrentie, volgens Verwimp: “Wij weten wat er in de markt gebeurt. Als we soms offertes zien die op sommige posten beduidend onder onze prijs liggen, weten we dat daarmee iets mee aan de hand moet zijn. Maar we kunnen er zelf niets tegen doen. Daarom vinden wij dat de overheid veel strenger en gerichter moet controleren en optreden. De straffen op overtredingen moeten zwaarder zijn zodat het economisch niet meer interessant is om niet volgens de regels te werken.”
Op zoek naar allerlaagste kost
Al zal het moeilijk zijn om zwartwerk volledig uit te bannen, want het fundament van het probleem ligt elders. “Als particulier iemand officieel inhuren is quasi onbetaalbaar. Bedrijven kennen hetzelfde fenomeen en zoeken in moeilijke economische tijden de allerlaagste kost. Een economie die daarmee geconfronteerd wordt, zoekt oplossingen. Zolang men aan de oorzaak niets doet, zal het moeilijk zijn om zwartwerk of onveilig werken uit te roeien,” aldus Herman Verwimp.
Dirk Hermans