DE GLANZENDE STAD VAN ZAND EN GLAS

Dat Lommel, als welvarende en bloeiende stad, voluit de kaart trekt van moderne architectuur heeft veel te maken met het gebrek aan waardevol historisch patrimonium. Goed vijftien jaar geleden zette de stad een architectuurvisie op de rails en inmiddels is de natuurstad een fraaie en spraakmakende Limburgse parel.

DOOR ROELAND KORTLEVEN

Foto’s stad Lommel en Monique Bogaerts

De afgelopen decennia onderging Lommel een totale metamorfose. Van bescheiden dorp in de Limburgse Kempen ontpopte deze stad zich tot een ware attractiepool die met lef en visie een eigen succesverhaal schreef. Moderne architectuur kreeg binnen dit verhaal een prominente rol. Een heuse stadsarchitect screent zelfs alle private bouwprojecten om na te gaan of ze wel passen in het ruimere plaatje. Combineer deze architectuur met de zandstranden, de meren en natuurgebieden die ontstonden door de ontginning van het wereldberoemde witte kristalzand én je krijgt een unieke cocktail die talrijke bezoekers uit binnen- en buitenland aantrekt. Veel van de architecturale hoogstandjes verwijzen trouwens naar de bloeifactoren van de stad: zand en glas.

HERTOG JAN

Terwijl in andere steden vooral historische panden het centrale marktplein omzoomen, regeert op het Hertog Janplein de moderne architectuur. Het Huis van de Stad – opgeleverd in 2005 – vormt hier de ruggengraat van het enorme plein. De onlangs betreurde architect Jo Crepain nam het ontwerp voor zijn rekening. Het even sobere als majestueuze gebouw valt op door de grote glaspartijen in de gevel. De bekleding van de gevel met travertijn – een soort kalksteen – geeft het drie verdiepingen tellende gebouw een heldere en tijdloze uitstraling.

De andere moderne gebouwen op het Hertog Janplein vormen een verlengstuk van het Huis van de Stad en mogen er één voor één best wezen. Hotel Corbie springt meteen in het oog. De massieve toren – ontworpen door LAB-architecten – opent zich op de benedenverdieping naar het publiek door de massale glaspartij. Aan de achterzijde van het Huis van de Stad liggen vier ‘Urban Villas’ van Christian Kieckens.

Huis van de Stad – Hertog Janplein 1 – 011 39 97 40

Hotel Corbie – Hertog Janplein 68 – 011 34 90 90

Lommel Chair

Vergeet zeker ook niet even binnen te stappen in het Huis van de Stad. In weinig stadhuizen zal je inwoners in zo’n stijlvolle omgeving zien aanschuiven aan het loket van de bevolkingsdienst. Frans Van Praet nam de volledige binnenarchitectuur voor zijn rekening. Hij koos voor een sober interieur dat hij naar het hele gebouw doortrok. Enkele belangrijke ruimtes – zoals de trouwzaal – kleedde hij luxueuzer aan met leder, koper en verbluffende kroonluchters. Welk stadhuis kan vertellen dat het een op maat ontwikkelde stoel heeft die de prestigieuze Henry van de Veldeprijs in de wacht sleepte voor Beste Product? Als licht stapelbare stoel kan de ‘Lommel Chair’ zowel binnen als buiten gebruikt worden. De gespleten zitting en rugleuning bieden onverwacht zitgenot en een systeem voor waterafvoer.

Oudste dorpscafé

Na enkele minuutjes wandelen belanden we op het ‘oude’ centrale marktplein. Dit luistert – hoe kan het toepasselijker – naar de naam ‘Dorp’. Vooraleer we verder gaan op onze zoektocht naar moderne architectuur, stappen we even binnen bij café De Kroon. In 1902 begonnen Jozef Van Engeland en Maria Lavreysen hier een kruidenierszaak annex café. Nog steeds kan je in dit dorpscafé – het oudste van Lommel – terecht voor een gezellige koffie of een verfrissend pintje.

Café De Kroon – Molsekiezel 2 – 011 54 03 61

Glazen Huis

Even verderop stoten we op een enorme kegel van glas en staal. Het Glazen Huis – een creatie van de gevierde architect Philippe Samyn en Partners – vormt een krachtig symbool voor deze glasstad. De glazen kegel met een hoogte van 30 meter torent op bijna doorzichtige wijze uit boven het centrum van Lommel. Een zes meter hoge glazen doos en een ondergrondse verdieping herbergen rond de kegel expositieruimtes op drie niveaus. De expositieruimte op de benedenverdieping en op het gelijkvloers staan in direct contact met het glasatelier. Moderne glaskunst staat hier centraal.

Het Glazen Huis – Dorp 14b – 011 54 13 35

Centrale winkelas

Het compacte centrum van Lommel biedt alles: gezellig en stijlvol tafelen, maar ook luxueus winkelen. In de Lepelstraat vind je de Italian Lifestyle Bar Terrazza waarvan het zwarte interieur in rustieke stijl een moderne Italiaanse sfeer uitstraalt. De rigatoni con pomodoro e ricotta op de menukaart doet je beslist watertanden. In de Kerkstraat, de centrale winkelstraat, wisselen de grotere ketens af met particuliere winkels. Breng zeker een bezoek aan Juwelen Bart Brans met exclusieve sierraden van Hulchi Belluni, ontworpen door Martine Hul. Lavreysen Mode, even verderop in de Koning Leopoldlaan, is dan weer een goed adres om je garderobe aan te vullen met merken als Brax, Gaastra, Basler of Maura.

Terrazza – Lepelstraat 9 – 011 74 58 74

Juwelen Bart Brans – Kerkstraat 24 – 011 54 42 52

Lavreysen Mode – Koning Leopoldlaan 29 – 011 54 42 81

De Adelberg

Het Glazen Huis kwam er langs het smalle steegje ‘De Vryheyt’ en vormt de verbinding met de volgende halte: cultuurcentrum De Adelberg en het achtergelegen Prinses Astridpark. Architectenbureau Simoni nam dit ontwerp voor zijn rekening en het multifunctionele gebouw biedt naast het cultuurcentrum ook onderdak aan cinemacomplex Utopolis.

De Adelberg – Adelbergpark 1 – 011 35 55 11

Cinema Utopolis – Adelbergpark 2 – 011 55 29 00

DE SAHARA

Een wandeling door natuurdomein De Sahara – 193 hectare groot, op een steenworp afstand van De Soeverein – geeft de kans om al onze indrukken van vandaag te verwerken. Waag je zeker eens aan een klim op een zandduin voor een prachtig zicht op de Lommelse Sahara, een hagelwit strand gelegen aan een door ontginning ontstaan helderblauw meer. Je zou het niet verwachten, maar ook hier – midden in de natuur – vind je een pareltje van moderne architectuur. Een moderne S-vormige voetgangersbrug vormt de verbinding tussen De Sahara en de overkant van het Maas-Scheldekanaal. De brug – opgetrokken uit staal en afgewerkt in larikshout – hangt aan twee stalen pylonen. Ze gaat als het ware op in het omliggende groen. Net zoals de stad Lommel zelf.

Natuurdomein De Sahara – Nieuwe Kopen

DE SOEVEREIN

We verlaten het centrum en kiezen voor de natuur. Volledig omringd door de Kempense dennenbossen stoten we op De Soeverein, een multifunctioneel evenementencomplex met sportarena. Een ontwerp van de prestigieuze Italiaanse architectenbroers Scarpa, die heel wat gebouwen voor het befaamde Benetton voor hun rekening namen. Het meest spectaculaire gebouw voor dit kledingmerk werd opgetrokken in 1993 in Castrette di Villorba, nabij Treviso, en vertoont opvallend veel gelijkenissen met de Soeverein. De gigantische overspanningen – omhooggehouden met kabels die opgetrokken worden door twee gigantische masten – geven De Soeverein een enorme kracht.

De Soeverein – Sportveldenstraat 8 – 011 54 84 00

HET HISTORISCH PATRIMONIUM VAN DE MODERNE STAD

Lommelse burgervader Peter Vanvelthoven geniet elke dag van de moderne architectuur in zijn stad, al weet hij ook wel enkele historische gebouwen in zijn stad te waarderen. “Het Burgemeestershuis bijvoorbeeld. Een prachtig gerenoveerde woning in het centrum met een wandelpark,” tipt Peter Vanvelthoven een parel uit het patrimonium. “Deze villa – gebouwd in 1898 – bevat enkele prachtige stijlkamers zoals een neogotische inkomhal, een neoclassicistische kamer, een pronkkamer in Lodewijk XVI-stijl en een Art Nouveau salon.” De pracht en praal is ook toegankelijk voor het grote publiek, want het Burgemeestershuis en het bijbehorende park doet dienst als toeristisch bezoekerscentrum. Nog een tip van de burgemeester is De Groote Hoef, een voormalige hoeve van de Abdij van Averbode. “Een fraai complex en eveneens een geklasseerd monument. Het bestaat uit een woonstalhuis uit 1587, een schuur uit 1736 en een schaapskooi. Er is nu een restaurant ondergebracht waar het overigens heerlijk eten is. In de schaapskooi bevindt zich dan weer het Molenmuseum.” Het Molenmuseum is een ‘levend museum’ waar onder begeleiding van een meester-molenaar de geschiedenis van het graanmalen van de Oudheid tot nu uiteen wordt gezet.

Het Burgemeestershuis – Stationsstraat 2 – 011 54 41 33

De Groote Hoef – Hoeverdijk 11 – 011 54 80 80

STAD MET 94.000 VIERKANTE METER HANDELSOPPERVLAKTE

Van de 677 handelszaken in Lommel zijn er 157 horecazaken. Dat is niet min en de stad is overigens het derde belangrijkste winkelcentrum van Limburg. “Daar zijn we erg trots op en het is niet zozeer onze ambitie om te stijgen op die ladder, wèl om onze positie te verstevigen. Door resoluut de kaart te trekken van het sfeervol en aangenaam shoppen,” merkt Geert Jansen, schepen van middenstand op. “Tijdens de kerstperiode hebben we met behulp van LED-lichtjes de winkeltroeven in de verf gezet, zowel in het centrum als aan De Singel.” Het is overigens de verdienste van het middenstandsnetwerk dat ze met vereende kracht erin slagen om De Singel én het centrum als complementaire aantrekkingspool uit te spelen want onderzoek wees al uit dat drievierde van de bezoekers aan De Singel ook naar het centrum afzakken. “Een studie onderzoekt nu de mogelijkheden van extra ondergrondse parkeerruimte en in de toekomst zal er zeker werk gemaakt worden van stadsinbreiding met de Wico-site die potentieel biedt voor extra winkelruimte in het centrum.” Naast de toeristische trekpleisters, het cultuur centrum én de fraaie sportinfrastructuur zal een bezoek aan de stad zeker kunnen charmeren, je bent er beslist een dag mee zoet.