Vlaams-Brabant kent veel jonge en dynamische ondernemers, met elk hun eigen plannen, uitdagingen, ambities en kansen. Wij brachten drie ‘entrepreneurs’ samen voor een gesprek over deze en andere thema’s. Twee van de drie, Danny en David Hendrickx, hebben toevallig dezelfde familienaam en stapten allebei via een MBO in het ondernemerschap. De derde, Jo Deferm, werd het eerder bij toeval, toen zijn hobby – surfvakanties – uitgroeide tot een succesvol bedrijf. Plaats van afspraak: de ‘dynamische’ omgeving van Brussels Kart in Groot-Bijgaarden. “Als je doet wat je graag doet, en je doet dat met passie, dan hoef je geen dag in je leven te werken.”
Fiches
Leeftijd: 38
Functie: zaakvoerder
Kinderen: één (één jaar), plus één op komst
Bedrijf: Content Crackers
Plaats: Leuven
Activiteit: ‘web development’ en online communicatie
Carrière: werkte even als verkoper in een wintersportwinkel, om daarna met een partner te starten met het organiseren van surfreizen, met veel succes. Dat bedrijf BoardX werd in 2012 overgenomen. Jo stopte toen met de surfreizen en begon met Content Crackers.
Medewerkers: 4
Omzet: 300.000 euro
Leeftijd: 36
Functie: zaakvoerder
Opleiding: graduaat klimatisatie
Kinderen: Silke (zes jaar) en Sanne (twee)
Bedrijf: TMS – Technical Maintenance Service
Plaats: Ternat en Genk
Activiteit: installatie, 24/7 service en onderhoud van koel-, verwarmings- en aircosystemen in gebouwen (scholengroepen, rusthuizen, retail). TMS startte in 1995 als een zelfstandige afdeling van de Carrefour-groep, die instond voor koeling in de supermarkten en andere retailwinkels van de groep.
Carrière: van 2001 tot 2009 was hij sales engineer bij Siemens Building Solutions. Daarna ging hij aan de slag bij TMS, dat hij in 2012 – samen met twee partners – via een MBO – overnam. Eind 2013 volgde de overname van de HVAC-activiteiten van ISS. De TMS-aandelen van de derde partner werden door de twee anderen eind vorig jaar overgenomen.
Medewerkers: 48
Omzet: 10 miljoen euro
Leeftijd: 39
Functie: zaakvoerder
Opleiding: graduaat handelswetenschappen
Kinderen: twee
Bedrijven: Groep LB Verzekeringen en Republico (www.republico.be)
Plaats: Tienen, Aarschot en Linter
Activiteit: advies in en verkoop van verzekeringen, plus communicatie: ontwerp website, logo en huisstijl, drukwerk, digitale marketing, belettering, outdoorreclame en textielbedrukking,…
Carrière: twaalf jaar actief bij een grootbank. In 2013 werd hij met medevennoot Emanuel Hoornaert via een MBO eigenaar van Groep LB Verzekeringen. De voorbije jaren nam hij nog twee DVV kantoren over: één in Tienen en één in Aarschot. Een half jaar geleden startte hij met zijn vennoot het communicatiebedrijf Republico.
Medewerkers: vijf
Omzet: nog geen officiële cijfers
Starten als ondernemer
Jo Deferm: “Mijn ouders hadden een reisbureau. Wellicht hebben zij de ondernemersmicrobe doorgegeven. Aanvankelijk had ik alleszins geen groot ondernemersplan. De verkoop van online reizen stond in 2000 nog in zijn kinderschoenen. Ik was verzot op surfen, nog altijd trouwens, en ben samen met een partner begonnen met online surfreizen te verkopen, via het bedrijf BoardX. Zo konden we gratis gaan surfen. En hoe harder we werkten, hoe langer we weg waren in de zomer. We hadden niet de ambitie om er veel geld mee te verdienen. Maar dat heeft toch een onverwacht grote vlucht genomen, met bijna 1.000 klanten na vijf jaar en 5.000 klanten na twaalf jaar. We hadden twee surfdorpen in Spanje, twee in Frankrijk en een surfvilla in Marokko. In 2012 was ik dat werk echter echt beu en heb ik mijn aandelen verkocht. De doelgroep van die sufvakanties was heel actief op sociale media. Wij dus ook, om die jongeren te bereiken. Die kennis heb ik toen meegenomen om mijn eigen ‘web development’ en online bureau voor bedrijven te openen, gespecialiseerd in content marketing, sociale media, online advertising,…. Ik voelde dat er een markt voor was.”
Danny Hendrickx: “Zo’n opportuniteit zien, is de basis van alles. In mijn geval was dat het enorme potentieel in de markt van verwarming en airco. Waar dit bedrijf vroeger vooral met koeling in grote supermarkten bezig was, maakt dat vandaag maar 20% van onze omzet meer uit. Ik ben bij TMS binnengehaald om de onderdelen verwarming en airco uit te bouwen, wat zeer goed lukte. En we hebben nog heel veel groeimarge. We kunnen elk bedrijf binnenstappen met onze service en producten.
Vrijwel elk kantoorgebouw heeft airco, verwarming en sanitair nodig. Elk bedrijf is bij wijze van spreken een potentiële klant. De markt van rusthuizen en serviceflats groeit ook supersnel. Dat is een business waar wij veel voor kunnen betekenen. Die MBO bij TMS was, kortom, een erg berekend risico. TMS biedt totaaloplossingen aan, waardoor de klant maar één aanspreekpunt heeft voor al zijn technieken. ‘Ontlasten’ wordt het sleutelwoord van de toekomst, want klanten willen zich op hun core-business kunnen concentreren.”
David Hendrickx: “Soms groeit een activiteit inderdaad sneller dan je verwacht. Het communicatiebedrijf Republico, wat staat voor Reputatie, Publiciteit en Communicatie, hebben wij een half jaar geleden opgestart uit onvrede over de al te hoge prijzen voor wagenbelettering en andere bedrukkingsdiensten, waarmee wij zelf werden geconfronteerd. We voelden gewoon aan dat we dat zelf veel goedkoper konden, voor onze eigen noden, maar ook voor anderen. Mijn vennoot had bovendien ervaring met de communicatie van STVV en OH Leuven. Eens je zo’n firma opstart, ontstaat er meteen een grote synergie met je core-business. De vele bedrijfsklanten van Groep LB Verzekeringen hebben meestal ook communicatienoden en polsen meteen naar die service, als ze ontdekken dat je daar in actief bent. Na zes maanden staan we al veel verder dan we verwachtten. Wij hebben een designer in dienst en hebben meteen geïnvesteerd in de juiste drukmachines. Zo kan je de prijzen in de hand houden. Als je veel moet uitbesteden, zoals de meeste communicatiebureaus, dan loopt het eindtarief op, omdat elk tussenniveau een marge aanrekent.”
Van werknemer naar werkgever
M.M.: David en Danny, jullie gaven de zekerheid van een vaste baan op voor een minder zeker ondernemersbestaan. Waarom?
David: “Bij de grootbank waar ik werkte, botste ik op een oudere generatie en op een ‘doorgroeistop’ omdat ik geen universitair diploma heb. Ik liep daar vast, had een nieuwe uitdaging nodig. Er is geen school voor ondernemers, je hebt die innerlijke drive wel of niet. Ondernemen doe je uit passie, niet om snel rijk te worden. Eigenlijk heb ik de wijze raad van mijn vader gevolgd: als je doet wat je graag doet, en je doet dat met passie, dan hoef je geen dag in je leven te werken. En dan is het ook niet erg als je in het begin 1.000 euro per maand minder verdient. Als ondernemer mag je ook niet uittellen hoeveel uur je werkt. Het zijn er heel veel, maar het voelt zo niet aan.”
Danny: “Ik werkte vroeger bij Siemens. Zo’n multinational is een erg ‘zekere’ omgeving, waar je goed kan verdienen. Maar als je echt vooruit wil, je eigen baas wil zijn, dan volg je dat instinct uiteindelijk toch. Mijn vader is zelfstandig ‘chauffagist’, mijn grootvader was zelfstandig dakwerker. Ik heb dat ondernemerschap met de paplepel meegekregen, denk ik.”
Jo: “Dat ondernemen een passie is en moet zijn, kan ik alleen maar beamen. Zo is het met BoardX, en onze surfvakanties, ook gegaan. Dat we de hele zomer konden surfen, was de fijnste beloning voor ons werk. Het geld dat we ermee verdienden, beschouwden we absoluut niet als prioriteit.”
M.M.: Hoe reageert het thuisfront als je kiest voor het ondernemersbestaan, harder moet werken en in het begin tot 1.000 euro per maand minder verdient?
David: “Zo’n stap nemen, kan je maar op bepaalde momenten in je leven. Tot mijn 30ste was zoiets uitgesloten. Je moet dit uiteraard goed doorpraten met je partner. Mijn vrouw en ik stimuleren elkaar, zij is op haar 30ste terug gaan studeren.”
Danny: “Die ‘drive’ breng je vanzelf over op je partner. Zo ging het toch bij mij. Het is toch ook een beredeneerde beslissing. Als het zou misgaan, staan we financieel minder ver dan zonder die MBO, maar we zullen nog goed kunnen leven.”
M.M.: Hoe hebben jullie de financiering aangepakt?
David: Waar ik toen aan de slag was, was ik het gezicht van het bedrijf. Ik heb het grootste bedrijf waar we mee samenwerkten, dan de keuze gegeven om mij financieel te steunen, wat ze hebben gedaan. Het was toen ook het juiste moment, het jaar daarna zou de omzet fors stijgen en was dat niet meer betaalbaar. Dat maakte het risico erg berekend: we kenden de groei en konden onze financiering daar op afstemmen. Ik was er tot dan verantwoordelijk geweest voor de contacten met de ‘corporate’ klanten. Ik deed bij die MBO dus bij mezelf wat ik vroeger aan cliënten adviseerde. Dat was best beredeneerd. Maar je huis, dat bijna is afbetaald, als waarborg geven, voelt toch wat raar. Zeker voor mijn vrouw. Anderzijds: het is ook wel een beetje zoals een contract voor een nieuwe auto tekenen bij een dealer. Op dat moment denk je: ‘Amai, dat kost toch veel.’ Maar als de wagen wordt geleverd, ben je dat alweer vergeten.”
Danny: “Goede begeleiding is cruciaal in zo’n periode, want er komt veel bij kijken, vooral op juridisch, fiscaal en financieel vlak. Bij ons werd er een holding opgericht om de financiering te regelen. Uiteraard werd er van mij en mijn vennoot ook een eigen inbreng verwacht door de banken. Maar we hebben geen financieringswaarborg op onze woning. Dat wilden we absoluut niet.”
Jo: “Een troef in de toeristische sector is dat je klanten betalen, lang voor dat de reis plaats vindt. Dankzij vroegboekkortingen is dat soms zes maanden op voorhand. Je kan dus investeren nadat je je centen al hebt. Daardoor zijn we met BoardX zo snel kunnen groeien. In mijn huidige bedrijf Content Crackers heb ik dat voordeel niet meer.”
Danny: “Wij werken met voorschotten. We sturen een voorschotfactuur van 30% van het bedrag bij de ondertekening van het contract, en nog eens een factuur van 30% bij de start van de werken. Maar dikwijls worden die facturen pas na 60 dagen betaald. Kortom: dit is een sector waar je veel moet voorfinancieren.”
David: “Zelf hebben wij daarom heel bewust onze schaalgrootte uitgebreid. Dan sta je sterker. Want klanten willen het altijd goedkoper. Bij ons betaal je minder voor meer service.”
Het belang van netwerken
M.M.: Hoe belangrijk is netwerking voor jullie business?
Jo: “De groep adolescenten van 16 jaar en ouder, die ik kende van BoardX, waren in het algemeen geen potentiële klanten van Content Crackers. Ik had een nieuw netwerk nodig in de B2B-wereld en heb daar heel bewust in geïnvesteerd. Ik kom nu geregeld in de business seats van basketbalclub Leuven Bears. En ik ben een jaar ‘chapter’ directeur geweest van BNI Leuven Artois. Dat loont. Ik ben ook een tijdje naar bijeenkomsten geweest van de Good Morning Club, in De Barrier in Houthalen. ’s Ochtends netwerken heeft voordelen. Je bent dan op tijd terug op je werk en het belast je privé-leven niet, wat ’s avonds wel het geval is.”
David: “Ik netwerk al een hele tijd, al van toen ik werknemer was. En in mijn eigen bedrijf werd dat mijn verantwoordelijkheid. Maar je vindt nieuwe klanten en relaties soms waar je ze niet verwacht. Zo heb ik de voetbalploeg van mijn zoon gesponsord, onder meer door hun truitjes te bedrukken via Republico. Ondertussen leverde dat al enkele opdrachten op bij andere ouders. Sommigen vragen of ik naar hun verzekeringen wil kijken. Met zo’n mensen heb je meteen de vertrouwensband, die nodig is om zaken te doen.”
Danny: “Met enkele zakenrelaties heb ik zelf een netwerkclub opgericht, met name BDN in Affligem. Die komt om de twee weken ’s morgens samen bij een ontbijt. Er worden dan tips gegeven of nieuwigheden verteld over verzekeringen, fiscaliteit, enzovoort. We hebben nu een 17-tal deelnemers uit verschillende sectoren. Op basis van vertrouwen komen hier zaken uit.”
Jo: “Netwerking gebeurt wel liefst gestructureerd, zodat je zeker nieuwe mensen ontmoet. De grote zakenbijeenkomsten, met honderden deelnemers, laat ik aan mij voorbijgaan.”
Stefan Kerkhofs
(Foto’s: Koen Bauters)
(Fotolocatie: Brussels Kart – www.brusselskart.be)